بررسی اثر شدت های مختلف بارندگی در شبیه سازی رواناب با استفاده از مدل hec-hms (مطالعه ی موردی : حوزه ی آبخیز کارون شمالی)

اساس کار مدل های هیدرولوژیک بر پایه ی روابط بین بارش- رواناب استوار است .با تمرکز و تبدیل رواناب ها به سیلاب سالانه علاوه بر خسارات جانی و مالی به مراکز صنعتی، شهری و روستایی موجب شستشو و انتقال خاک حاصلخیز می شود. این تحقیق در حوضه ی کارون شمالی که بخش بزرگی از سرشاخه های رودخانه ی کارون را در بر می گیرد انجام شد. در این منطقه به علت ویژگی های توپوگرافی، زمین شناسی و اقلیمی، رودخانه های بسیاری با آبدهی زیاد قرار دارند این رودخانه معمولا در راستای شرق به غرب جریان داشته و رودخانه ی کارون از به هم پیوستن آنها تشکیل می شود و دارای جهت شمالی- جنوبی است. در این تحقیق با استفاده از شبیه سازی مدل حوضه در محیط سامانه ی اطلاعات جغرافیایی و الحاقیه ی hec-geohms و ارزیابی پارامترهای فیزیکی آن از قبیل جهت جریان، تجمع جریان، تعیین زیر حوضه های حوزه ی آبخیز و سایر پارامتر ها شرایط برای ورود اطلاعات به مدل هیدرولوژیکی hec-hms فراهم شد. در مدل هیدرولوژیکی با استفاده از پارامترهای بارش لحظه ای، نقشه ی کاربری اراضی و نقشه ی گروه های هیدرولوژیکی خاک نسبت به شبیه سازی هیدروگراف رواناب با روش شماره منحنی(scs) اقدام شد. نتایج حاصل از شبیه سازی با مختصات هیدروگراف مشاهده ای در طی وقایع بارش های سنگین و فوق سنگین و منشاء همرفت و غیر همرفت بودن هر یک از بارش ها همچین با استفاده از کد سینوپتیکی ابرها رویداد ها تقسیم بندی شده و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که مدل هیدرولوژیکی hec-hms در شبیه سازی از بین رویدادهای زمستانه و بهاره، رویدادهای زمستانه با شاخص نش ساتکلیف 92/0 بهترین شبیه سازی را دارد و همچنین از بین رویدادهای همرفت و غیر همرفت رویدادهای غیرهمرفت با شاخص نش 75/0 شبیه سازی بهتری نسبت به رویدادهای همرفت و کارایی بیشتری در این منطقه داشته است. پس از طبقه بندی رویدادها طبق کد سینوپتیکی ابرهای پوششی و جوششی با توجه به شاخص نش ابرهای استراتوکومولوس که با تغییر شکل کومولوس ها شکل می گیرند دارای میزان خطای برابر 83/0 می باشند که نشان دهنده ی حداقل خطا در شبیه سازی بارندگی است که توسط این ابر ها صورت می گیرد